In samenwerking met Beestig.be
Eerst en vooral: wordt er gejaagd op een levende prooi?
Nee, er wordt niet gejaagd op echt wild. Niet alleen heb je daar een jachtvergunning voor nodig (die ik niet heb), het kan ook maar in bepaalde periodes van het jaar. Je kan niet zomaar op elk moment van de dag in het wilde weg beginnen te schieten. Dus laten we de honden achter een dummie lopen. Dit is een soort ‘worst’ in verschillende vormen en maten, gevuld met zand of plastic korreltjes, die het gewicht van het wild nabootsen. Soms schiet ik wel met een alarmpistool en gebruiken we dummies met een konijnenpelsje, om het zo realistisch mogelijk te maken. Je merkt ook dat de honden daar instinctief op reageren, zelfs als ze nog nooit een schot gehoord of een konijn geroken hebben. Magnifiek om te zien!
Waarom spreken we van ‘positieve’ jachttraining?
Ik zie positieve jachttraining vooral als een methode om de band tussen de hond en de eigenaar te versterken, maar het ‘jagen’ is niet het doel op zich. Als de oefeningen lukken, is dat mooi meegenomen, maar ik vind het belangrijker dat mensen via het hele proces dat doorheen de oefeningen loopt meer inzicht krijgen in het karakter en het gedrag van hun hond. Als zij hetgeen ze leren in de jachtlessen ook nog eens kunnen implementeren in het dagelijkse leven, dan is mijn doel geslaagd.
Bovendien wil ik vooral dat de training voor de honden een positieve ervaring is. Veel (jacht)hondenscholen durven op een vrij brute manier te werken, met een schokbandof een sliplijn. Oorspronkelijk is zo’n sliplijn wel degelijk uitgevonden voor de jacht. Namelijk om de honden heel snel te kunnen loslaten als ze moeten jagen. Maar helaas wordt er in de praktijk veel misbruik gemaakt van die jachtlijn, door de hond ermee te corrigeren of zelfs te straffen. En dat terwijl je een leiband eigenlijk zou moeten zien zoals een veiligheidsgordel in de auto: een middel om te voorkomen dat er iets zou gebeuren.
Bij mijn trainingen zijn jachtlijnen met dubbele stop verboden tot de honden heel goed aan de leiband kunnen wandelen. Zo kan je de lijn niet onbedoeld aansnoeren en kan je ook niet in de verleiding komen om hem als corrigerend middel te gebruiken. Ook een harnasje is verplichte kost.
Daarenboven werk ik met maximaal vier honden per training, zodat er voldoende afstand kan zijn en de honden stressvrij hun ding kunnen doen. Bij mij op het terrein zal je zelden een hond horen blaffen – heel anders dan in sommige hondenscholen – en daar ben ik oprecht trots op.
Wat krijgt je hond nu juist aangeleerd?
Algemeen: veiligheidssignalen
Je hond krijgt bij positieve jachttraining heel veel veiligheidssignalen aangeleerd. Op een fluitsignaal moet hij bijvoorbeeld stoppen vanop afstand, hierkomen of simpelweg omkeren wanneer hij te ver afdwaalt. Uiteraard zijn dit ook nuttige vaardigheden voor niet-jachthonden, maar het is wel typisch voor de jachttraining om hier fluitsignalen voor te gebruiken.
- Waarom noemen we dit veiligheidssignalen? Omdat deze signalen ongelukken kunnen helpen voorkomen wanneer er andere mensen of honden naar jou en je hond toelopen. Mits ze goed zijn aangeleerd, kunnen ze zelfs het leven van je hond redden.
- Waarom gebruiken we een fluitje? In tegenstelling tot je stem zijn er aan een fluitsignaal geen emoties verbonden. Met je stem kan je een signaal op veel verschillende manieren laten klinken: luid of stil, boos of vriendelijk. Hier kan je hond door in de war raken. Bovendien reikt een fluitsignaal verder dan je stem en dat is bij jachttraining geen overbodige luxe. Zo zijn staande honden gemaakt om een heel eind voor ons uit te lopen. Als je hen wil terugroepen met je stem, bestaat de kans dat ze je gewoonweg niet horen – of dat je wild ervandoor gaat. Een fluitje is dan ideaal.
Bij het aanleren van de veiligheidssignalen bekijken we per hond wat voor hem op dat moment de grootste beloning is. Soms is het even zoeken naar de juiste motivatie, maar eens je die gevonden hebt, helpt dit wel aanzienlijk om hem het gewenste gedrag aan te leren. Soms is het nu eenmaal nodig dat je hond meteen luistert en doet wat je van hem vraagt.
Specifiek voor de jacht: apporteren
Hondeneigenaars houden over het algemeen van apporteren met hun hond, en dan willen ze natuurlijk graag dat hij het weggeworpen balletje bij hen terugbrengt. Veel honden vinden het echter een leuk spelletje om de bal bij je neer te leggen, maar er vervolgens snel weer mee weg te lopen zodra je aanstalten maakt om het balletje op te rapen.
Waarom ze dat doen? Vaak komt dat omdat deze honden er nog niet klaar voor zijn om hun speeltje op te geven. Daarom geef je je hond beter eerst wat qualitytime met een nieuw speelgoedje, zodat hij het eerst op zijn gemak kan besnuffelen en bestuderen voor je het gaat gebruiken om te apporteren.
In een eerste fase zullen we de hond dus alvast belonen wanneer hij het speeltje uit zijn mond laat vallen, zonder dat we ernaar reiken om het op te pakken. Daarna kan je – stap voor stap – je arm steeds een beetje verder uitstrekken, waarbij je hem onmiddellijk weer terugtrekt zodra je merkt dat je hond er nog niet klaar voor is.
Het is heel belangrijk dat we de hond niet forceren. Respecteer wat de hond op dat moment aangeeft en geef hem het vertrouwen dat hij zijn speeltje niet hoeft af te geven als hij dat niet wil. Wanneer je het op die manier aanpakt, zal je merken dat hij het apporteren best snel onder de knie krijgt.
Ga je daarentegen achter je hond aanlopen om het speeltje uit zijn mond te trekken, dan zet je alleen maar stappen achteruit en zal het heel moeilijk worden om hem nadien nog te leren apporteren.
Specifiek voor de jacht: dirigeren
Bij een zogenaamde ‘blinde apport’ – dit wil zeggen dat de hond de ‘prooi’ niet weet liggen, maar jij wel – gaan we de hond sturen of dirigeren in de richting van de dummie. Wanneer hij afwijkt van het pad, omdat hij iets geroken heeft of ergens anders door afgeleid wordt, dan laten we de hond eerst stoppen met een fluitsignaal. En stoppen betekent: “Stop met lopen, draai je om, ga zitten en kijk naar mij”. Vanuit die positie wordt hij dan naar links, naar rechts of terug achteruit gestuurd. Wanneer de hond echt vlak bij de dummie is, spelen we het ‘warm-koud’-spelletje. Met een fluitsignaal geven we dan aan dat hij mag stoppen met lopen en beginnen met zoeken, eventueel afgewisseld met het stopsignaal als hij te ver afdwaalt.
En welke lessen leren de hondenbaasjes?
De meeste mensen komen naar de training met het idee dat ze hun hond enkele specifieke jachttechnieken willen aanleren. Maar gaandeweg merken ze dat er ook van hun kant iets verwacht wordt.
Je hond leren lezen en inschatten
Als baasje moet je zelf ook bepaalde skills aanleren en beter naar je hond leren kijken. Zie je dat je hond het wat moeilijk krijgt? Neem dan een korte pauze, ga even van het terrein af en geef hem iets om op te kauwen.
Misschien merk je na een tijdje wel dat je hond moe is en wil je wat vroeger de les verlaten. Geen probleem! Ik heb liever dat je me laat weten dat je ermee ophoudt dan dat je blijft aandringen, want dat betekent dat je jouw hond goed kan lezen. En dat doet vermoeden dat hond en baasje ook thuis een beter team zullen vormen.
Inzicht in het gedrag van je hond
Tijdens de training komen de baasjes ook meer te weten over de eigenheid van de drie soorten jachthonden waarop ik mij toespits: de retrievers, de spaniëls en de staande honden. Die laatste twee zijn bijvoorbeeld niet gemaakt om naast jou te wandelen, maar om in het veld voor je uit te lopen – de staande honden op zo’n 15 tot 25 meter, de spaniëls op ongeveer 5 meter. Deze rassen zal je dus moeilijk kunnen aanleren om hen aangelijnd aan je voet te leren lopen. Nochtans verwachten veel mensen dit wel van hun hond, ongeacht welk ras het is, maar dan raken ze al snel ontgoocheld of gefrustreerd.
Wanneer ik hen duidelijk maak dat hun hond normaal gedrag vertoont, dat perfect past bij het ras en de genen … dan zie je echt hun ogen opengaan! Ze krijgen meer begrip voor hun hond en laten zijn natuurlijke gedrag meer toe, wat maakt dat hij gelukkiger wordt. Kortom, dat hij echt ‘hond’ kan zijn.
Kan ik ook deelnemen met een niet-jachthond?
In theorie kan je alle oefeningen aanleren aan elk type hond. Veel zal echter afhangen van de motivatie van de hond in kwestie: heeft je hond er geen zin in, dan zal hij al snel afhaken of wat lusteloos achter de rest aansloffen, zoals de Rhodesian ridgebackdie ik onlangs op les had. Deze honden zijn niet gemaakt om te jagen en zullen dan ook wat sneller hun aandacht laten verslappen of hun interesse verliezen.
Pas op, iedereen is welkom bij mij op de positieve jachttraining! Maar om de verwachtingen realistisch te houden, geef ik op voorhand wel mee dat niet elke oefening aansluit bij het genenpakket van een hond. Dat houdt me echter niet tegen om voor elke hond op zoek te gaan naar de beste motivator. Ook voor de baasjes vind ik het belangrijk om te achterhalen waarom hun hond bijvoorbeeld iets niet doet, of het nu om een Border collie of een vizsla gaat. Voelt hij zich niet goed in zijn vel? Of is de beloning niet groot genoeg om hem te overtuigen? Hoe meer inzicht je krijgt in het karakter en het gedrag van je hond, hoe gelukkiger je allebei kan worden.
